Theo đuổi nghề MIS

Có rất nhiều con đường dẫn đến sự thành công trong sự nghiệp khi làm trong lĩnh vực Hệ thống Thông tin Quản lý (MIS – Management Information System). Nhiều nhà quản lý cao cấp bắt đầu từ kỹ thuật rồi trở thành nhà quản lý, thậm chí đạt đến vị trí CIO (Chief Information Officers). Bên cạnh đó, có một số CIO tuy có nền tảng công nghệ khiêm tốn, nhưng lại có rất nhiều kinh nghiệm trong quản lý dự án, kinh nghiệm làm việc với các nhà quản lý cấp cao khác. Tuy nhiên, trường hợp thứ hai này rất hiếm.

Để làm việc trong lĩnh vực MIS cần có những kiến thức tốt về công nghệ thông tin (CNTT) và nghiệp vụ kinh tế. Điều này giải quyết được vấn đề nan giải trong các doanh nghiệp (DN) hiện nay là chuyên gia nghiệp vụ thì không biết về kỹ thuật CNTT và chuyên gia CNTT thì không biết về nghiệp vụ, làm cho sự kết nối, phối hợp giữa 2 bộ phận này không thật sự hiệu quả.

Nhìn vào kiến trúc hệ thống MIS dưới đây chúng ta sẽ hiểu rõ hơn vì sao MIS bao gồm cả hai lĩnh vực nghiệp vụ và kỹ thuật. MIS có hai phân tầng đó là: Dữ liệu (Data) và Thông tin (Information).

Trên tầng Thông tin có các khái niệm liên quan đó là: Trí tuệ DN (BI – Business Intelligence); Mô hình dữ liệu Banking; Thuật ngữ kinh doanh (Business Glossary); Phân tích nghiệp vụ (BA – Business Analyst); Chủ đề kinh doanh (Subject area). Tầng Thông tin chính là sản phẩm/kết quả của quá trình vận động và biến đổi có chủ đích của các yếu tố Dữ liệu tạo nên. DN sử dụng các thông tin này phục vụ cho mục đích quản trị, điều hành, hoạch định chiến lược, lập kế hoạch và ra quyết định kinh doanh. Bản thân Thông tin luôn hướng giá trị của nó cho lợi ích của DN và Dữ liệu phải luôn đáp ứng, hỗ trợ cho Thông tin thực hiện mục tiêu của mình.Tầng Dữ liệu chính là nguyên liệu tạo ra các sản phẩm Thông tin có giá trị phục vụ cho mục đích quản trị, điều hành và ra quyết định cho DN. Nói đến tầng Dữ liệu chúng ta thường nghe các khái niệm như: Kho dữ liệu DN (EDW); Dữ liệu chủ (MDM); Quản trị chất lượng dữ liệu (DQ); Ở tầng này cần phải có kiến thức kỹ thuật CNTT để quản lý, tổ chức dữ liệu khoa học và hiệu quả.

Như vậy, nói tới MIS là nói đến Dữ liệu và Thông tin, hai cấu phần này không thể tách rời nhau trong cùng một tổ chức và luôn có mối quan hệ gắn kết và phụ thuộc với nhau. Vì vậy, nguồn lực của bộ phận MIS trong DN phải hội đủ các điều kiện, yêu cầu về kiến thức, kỹ năng để quản trị, vận hành hệ thống MIS một cách hiệu quả.

Nghề MIS thật sự là một nghề thú vị nếu bạn thích làm việc với kỹ thuật và kinh doanh. Đây là sự khác biệt lớn nhất và độc đáo nhất của nghề MIS so với các nghề khác. Chính vì vậy, yêu cầu kiến thức đối với nhân viên phòng MIS cũng khác so với các phòng ban khác trong DN là cần cả kiến thức CNTT và nghiệp vụ.

Tố chất cần thiết để trở thành một chuyên gia trong lĩnh vực MIS là: giải quyết vấn đề tốt; yêu thích làm việc với mọi người; có kiến thức tổng hợp về nghiệp vụ và kỹ thuật; có tính sáng tạo; có thể liên kết công nghệ và kinh doanh; có cái nhìn tổng quan và chi tiết; có kỹ năng giao tiếp và khả năng phân tích;…

Những công việc trong lĩnh vực MIS

MIS là một lĩnh vực tích hợp và năng động. MIS có tính mở, liên tục phát triển, cho phép kết nối các nghiệp vụ với nhau. Điều này có nghĩa là người làm MIS sẽ phải thường xuyên học hỏi, hiểu được cơ chế vận hành, tìm kiếm và đề ra các giải pháp để giải quyết vấn đề.

Một số công việc về MIS: phân tích hoạt động kinh doanh, phát triển ứng dụng kinh doanh, phân tích hệ thống, phân tích trí tuệ DN (BI- Business Intelligence), phát triển hệ thống, phân tích cơ sở dữ liệu, phát triển web, Trưởng dự án phát triển CNTT.

Nhà quản lý MIS thường được ví như Tổng biên tập một tạp chí, cần phải hiểu được người sử dụng/người đọc. Các chuyên gia quản lý MIS cũng cần hiểu rõ người sử dụng DN: biết được chức năng, nhiệm vụ, mục tiêu của từng nhóm người sử dụng; hiểu được người dùng cần những thông tin gì từ hệ thống MIS để hỗ trợ cho quá trình ra quyết định của họ; xác định được người sử dụng “tốt nhất” của hệ thống – những người có quyết định mang tầm ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh doanh của DN; không ngừng tìm kiếm những người dùng tiềm năng mới và tích cực truyền thông để họ có thể nhận thức được vai trò của MIS.

Trách nhiệm về thông tin, cách trình bày, giao diện: Một tạp chí luôn phải chọn những thông tin thú vị, trình bày bài viết hợp lý, khoa học và hấp dẫn; đảm bảo tính chính xác của bài viết và thích ứng với sự thay đổi của người đọc. Cũng giống như vậy, nhà quản lý MIS phải sử dụng dữ liệu “sạch”- được lựa chọn cẩn thận từ những nguồn dữ liệu đáng tin cậy trong hệ thống. Họ phải luôn giám sát và chắc chắn rằng các dữ liệu là chính xác, chất lượng, đáng tin cậy và nhất quán trong toàn DN.

Nhà quản lý MIS cần tổ chức, sắp xếp thông tin một cách rõ ràng, phù hợp và thân thiện với người sử dụng thông qua việc xây dựng các giao diện, ứng dụng đơn giản và mẫu bảng biểu, đồ thị. Ngoài ra, nhà quản lý cũng cần phải thích ứng với sự thay đổi của người dùng, phù hợp với yêu cầu, kế hoạch và chiến lược phát triển kinh doanh cùng với sự sẵn có của các nguồn dữ liệu mới.

Duy trì hệ thống: Nhà quản lý MIS phải duy trì và cập nhật hệ thống thường xuyên từ đó có thể duy trì lòng tin của người sử dụng và làm cho hệ thống MIS ngày càng phát triển hơn nữa. Để thực hiện tốt các trách nhiệm đó thì cần phải có sự kết hợp nhuẫn nhuyễn giữa CNTT và nghiệp vụ kinh doanh – yếu tố làm cho MIS trở nên thú vị và hấp dẫn.

Triển vọng của nghề MIS

Nghề MIS là nghề tạo dựng và duy trì nguồn thông tin, mang lại lợi thế cạnh tranh lâu dài cho DN. Tại Việt Nam, ngành MIS chưa thực sự được đào tạo một cách rộng rãi tại các trường Đại học. Trong khi đó, các nước phát triển trên thế giới đã hình thành và phát triển ngành này từ khá lâu. Hiện nay, nhiều người lao động, sinh viên và thậm chí là tổ chức, DN trong nước vẫn chưa hiểu rõ mục tiêu, vai trò và đặc điểm của nghề mới này.

Theo thống kê của Bộ Lao động Mỹ, đến năm 2018, số lượng lao động trong ngành MIS tại Mỹ sẽ tăng hơn 20% và mức lương trong ngành này sẽ tăng khoảng 17%, ở mức cao nhất trong số các ngành trong lĩnh vực CNTT. Không nằm ngoài xu thế đó, nghề MIS tại Việt Nam được dự báo là một lĩnh vực có tiềm năng phát triển và trở thành một trong những nghề đắt giá trong tương lai.Vì vậy, nghề MIS, trong bối cảnh cạnh tranh mang tính toàn cầu, thực sự là một nghề thú vị, mới mẻ và đầy triển vọng.

<Nguồn: vietinbank.vn>